SOSYOLOG

Sosyolog, toplumların, sosyal grupların ve insan davranışlarının yapılarını, işleyişlerini ve etkileşimlerini inceleyen bir bilim insanıdır. Sosyologlar, kültürel normlar, sosyal sınıflar, grup dinamikleri, aile yapıları, toplumsal değişimler ve diğer sosyal süreçler hakkında veri toplar ve analiz ederler. Bu bilgileri, toplumun daha iyi anlaşılması ve iyileştirilmesi için kullanırlar. Sosyoloji, hem teorik çerçeveler kurarak hem de araştırma yaparak toplumsal sorunlara çözüm önerileri geliştirme amacı güder.

İLK BAKIŞTA

Holland Kodu

I,S,A (Araştırmacı, Sosyal, Sanatsal)

ÇALIŞMA ORTAMI

Üniversiteler, araştırma merkezleri, devlet kurumları, sivil toplum kuruluşları, danışmanlık firmaları

UZAKTAN ÇALIŞMA ORANI

Orta (%20-30, bazı araştırma, veri analizi ve raporlama görevleri uzaktan yapılabilir; ancak saha çalışmaları ve sosyal gözlemler genellikle fiziksel varlık gerektirir)

GELECEK 10 YILDAKİ BEKLENTİ

İstikrarlı Büyüme (Sosyal değişimlerin ve toplumsal sorunların artışı, sosyal araştırmalar ve veri analitiği ihtiyacı ile; ayrıca teknolojinin sosyal bilimler üzerindeki etkisi ve büyük veri analizi ile)

İlgili Lisans / Önlisans Programları

MESLEK BİLGİ HARİTASI *

A- MESLEKİ NİTELİKLER

Çalışma Bağlamı

Cevaplar	Çalışanlara Sorulan Sorular
%100 Her gün	Elektronik Posta — Bu işte elektronik postayı ne sıklıkla kullanıyorsunuz?
%80 Çok fazla özgürlük	Karar Alma Özgürlüğü — İş, denetim olmaksızın ne kadar karar alma özgürlüğü sunuyor?
%70 Çok fazla özgürlük %25 Biraz özgürlük	Yapılandırılmış ve Yapılandırılmamış Çalışma — Bu iş, çalışanın görevleri, öncelikleri ve hedefleri belirlemesine izin vermek yerine, çalışan için ne ölçüde yapılandırılmıştır?
%50 Her gün %50 Haftada bir veya daha fazla ama her gün değil	Yüz Yüze Görüşmeler — Bu işte bireylerle veya ekiplerle ne sıklıkla yüz yüze görüşmeniz gerekiyor?
%65 40 saatten fazla %35 40 saat	Tipik Çalışma Haftasının Süresi — Genellikle bir haftada çalışılan saat sayısı.
%40 Sürekli veya neredeyse sürekli olarak %50 Zamanın yarısından fazlası	Oturarak Zaman Geçirin — Bu iş ne kadar oturmayı gerektiriyor?
%25 Son derece önemli %55 Çok önemli %15 Önemli	Kesin veya Doğru Olmanın Önemi — Bu işi yaparken çok kesin veya son derece doğru olmak ne kadar önemli?
%63 Her gün %11 Haftada bir veya daha fazla ama her gün değil %21 Asla	Kapalı Alanda, Çevresel Kontrollü — Bu iş ne sıklıkla çevresel olarak kontrol edilen koşullarda, kapalı alanda çalışmayı gerektiriyor?
%37 Son derece rekabetçi %26 Yüksek rekabetçi %32 Orta rekabetçi	Rekabet Düzeyi — Bu iş, çalışanın rekabet etmesini veya rekabet baskılarının farkında olmasını ne ölçüde gerektiriyor?
%15 Her gün %50 Haftada bir veya daha fazla ama her gün değil %30 Ayda bir veya daha fazla ama her hafta değil	Kamusal Konuşma — Bu işte ne sıklıkla kamusal konuşma yapmanız gerekiyor?

Çalışma Faaliyetleri

Önem Düzeyi	Açıklama
%96	Bilgi Edinme — Tüm ilgili kaynaklardan bilgi gözlemleme, alma ve başka şekillerde elde etme.
%95	Veri veya Bilgilerin Analizi — Bilgileri veya verileri ayrı parçalara ayırarak bilgilerin altında yatan ilkeleri, nedenleri veya gerçekleri belirleme.
%91	Bilginin Anlamını Başkaları İçin Yorumlamak — Bilginin ne anlama geldiğini ve nasıl kullanılabileceğini tercüme etmek veya açıklamak.
%91	Bilgi İşleme — Bilgi veya verileri derlemek, kodlamak, kategorilere ayırmak, hesaplamak, tablo haline getirmek, denetlemek veya doğrulamak.
%88	İlgili Bilgiyi Güncelleme ve Kullanma — Teknik olarak güncel kalmak ve yeni bilgiyi işinize uygulamak.
%84	Yaratıcı Düşünme — Sanatsal katkılar da dahil olmak üzere yeni uygulamalar, fikirler, ilişkiler, sistemler veya ürünler geliştirmek, tasarlamak veya yaratmak.
%84	Bilgisayarlarla Çalışmak — Bilgisayarları ve bilgisayar sistemlerini (donanım ve yazılım dahil) programlamak, yazılım yazmak, işlevler kurmak, veri girmek veya bilgileri işlemek için kullanmak.
%83	Başkalarına Eğitim ve Öğretme — Başkalarının eğitim ihtiyaçlarını belirlemek, resmi eğitim veya öğretim programları veya dersleri geliştirmek ve başkalarına eğitim veya öğretim vermek.
%76	Bilgilerin Belgelenmesi/Kaydedilmesi — Bilgilerin yazılı veya elektronik/manyetik biçimde girilmesi, yazıya geçirilmesi, kaydedilmesi, depolanması veya muhafaza edilmesi.
%75	Nesneleri, Eylemleri ve Olayları Tanımlama — Bilgileri kategorilere ayırarak, tahmin ederek, farklılıkları veya benzerlikleri fark ederek ve koşullardaki veya olaylardaki değişiklikleri saptayarak tanımlama.

Görevler

Önem Düzeyi	Açıklama
%94	İnsan sosyal davranışlarını daha iyi anlamak için verileri analiz etmek ve yorumlamak.
%84	Araştırma bulgularını içeren yayınlar ve raporlar hazırlamak.
%82	Anket veya görüşme gibi veri toplama yöntemlerini geliştirmek, uygulamak ve değerlendirmek.
%82	Gözlem, görüşme ve belge incelemesi kullanarak, gruplardaki insanların tutumları, değerleri ve davranışları hakkında veri toplamak.
%81	Sosyoloji öğretmek.
%81	Suç, grup ilişkileri, yoksulluk ve yaşlanma gibi toplumsal konularla ilgili teorileri geliştirmek ve test etmek için araştırma planlamak ve yürütmek.
%75	Araştırma bulgularını mesleki toplantılarda sunmak.
%74	Sosyolojik araştırmayı kamuoyuna açıklamak.
%69	Görüşmeler, danışmanlıklar, rol oynama ve grup etkileşimlerinin katılımcı gözlemi gibi teknikleri kullanarak sorun müdahale prosedürlerini geliştirmek.
%68	Yöneticiler, sosyal hizmet görevlileri ve yasa koyucular gibi kişilerle sosyal konular ve politikalar ve araştırma bulgularının etkileri konusunda istişare etmek ve tavsiyelerde bulunmak.

Teknoloji Becerileri

Muhasebe yazılımı
Analitik veya bilimsel yazılım
Veritabanı kullanıcı arayüzü ve sorgu yazılımı
Elektronik posta yazılımı
Coğrafi bilgi sistemi
Nesne yönelimli veritabanı yönetim yazılımı
Sunum yazılımı
E-tablo yazılımı
Web sayfası oluşturma ve düzenleme yazılımı
Kelime işlem yazılımı

Kullanılan Araçlar

Masaüstü bilgisayarlar
Dijital video kameralar veya video kameralar — Dijital video kaydediciler
Dijital ses kayıt cihazları — Dijital ses kayıt cihazları
Lazer yazıcılar — Bilgisayar lazer yazıcıları
Kişisel bilgisayarlar
Tarayıcılar — Bilgisayar veri girişi tarayıcıları
Tablet bilgisayarlar
Video konferans sistemleri — Video konferans ekipmanları

B- ÇALIŞAN NİTELİKLERİ

Gereken Beceriler

Önem	Beceri ve Açıklaması
%78	Etkin Dinleme — Başkalarının söylediklerine tüm dikkatinizi vermek, vurgulanan noktaları anlamak için zaman ayırmak, uygun durumlarda soru sormak ve uygunsuz zamanlarda sözünü kesmemek.
%78	Konuşma — Bilgiyi etkili bir şekilde iletmek için başkalarıyla konuşmak.
%75	Aktif Öğrenme — Yeni bilgilerin hem mevcut hem de gelecekteki problem çözme ve karar alma süreçleri üzerindeki etkilerini anlamak.
%75	Eleştirel Düşünme — Alternatif çözümlerin, sonuçların veya sorunlara yönelik yaklaşımların güçlü ve zayıf yönlerini belirlemek için mantık ve muhakeme kullanma.
%75	Okuma Anlama — İşle ilgili belgelerdeki yazılı cümleleri ve paragrafları anlama.
%75	Yazma — Hedef kitlenin ihtiyaçlarına uygun olarak yazılı olarak etkili bir şekilde iletişim kurmak.
%72	Öğrenme Stratejileri — Yeni şeyler öğrenirken veya öğretirken duruma uygun eğitim/öğretim yöntem ve prosedürlerini seçmek ve kullanmak.
%72	Sosyal Algılama — Başkalarının tepkilerinin farkında olmak ve neden öyle tepki verdiklerini anlamak.
%66	Karmaşık Problem Çözme — Karmaşık problemleri belirlemek ve ilgili bilgileri inceleyerek seçenekleri geliştirmek ve değerlendirmek ve çözümler uygulamak.
%66	Talimat vermek — Başkalarına bir şeyin nasıl yapılacağını öğretmek.

Kullanılacak Bilgiler

Önem	Bilgi Alanı ve Açıklaması
%100	Sosyoloji ve Antropoloji — Grup davranışı ve dinamikleri, toplumsal eğilimler ve etkiler, insan göçleri, etnik köken, kültürler ve bunların tarihi ve kökenleri hakkında bilgi.
%90	İngilizce Dili — Kelimelerin anlamı ve yazımı, kompozisyon kuralları ve dil bilgisi dahil olmak üzere İngilizce dilinin yapısı ve içeriği hakkında bilgi.
%80	Eğitim ve Öğretim — Müfredat ve öğretim tasarımı, bireylere ve gruplara yönelik öğretim ve eğitim ile öğretim etkilerinin ölçülmesi için ilke ve yöntemler bilgisi.
%62	Matematik — Aritmetik, cebir, geometri, kalkülüs, istatistik ve bunların uygulamaları bilgisi.
%60	Tarih ve Arkeoloji — Tarihsel olayların ve bunların nedenleri, göstergeleri ve medeniyetler ile kültürler üzerindeki etkilerinin bilgisi.
%59	Bilgisayarlar ve Elektronik — Devre kartları, işlemciler, çipler, elektronik ekipmanlar ve uygulamalar ve programlama dahil olmak üzere bilgisayar donanımı ve yazılımı hakkında bilgi.
%54	Hukuk ve Hükümet — Kanunlar, yasal kodlar, mahkeme prosedürleri, emsaller, hükümet düzenlemeleri, yürütme emirleri, kurum kuralları ve demokratik siyasi süreç bilgisi.
%54	Felsefe ve Teoloji — Farklı felsefi sistemler ve dinlerin bilgisi. Bunlara temel prensipler, değerler, etik, düşünme biçimleri, gelenekler, uygulamalar ve insan kültürüne etkileri dahildir.
%54	Psikoloji — İnsan davranışı ve performansı bilgisi; yetenek, kişilik ve ilgi alanlarındaki bireysel farklılıklar; öğrenme ve motivasyon; psikolojik araştırma yöntemleri; davranışsal ve duygusal bozuklukların değerlendirilmesi ve tedavisi.
%45	İletişim ve Medya — Medya prodüksiyonu, iletişim ve dağıtım teknikleri ve yöntemleri bilgisi. Buna yazılı, sözlü ve görsel medya aracılığıyla bilgilendirme ve eğlendirmenin alternatif yolları da dahildir.

İhtiyaç Duyulabilecek Yetenekler

Önem	Yetenek ve Açıklaması
%81	Sözlü Anlama — Konuşulan sözcükler ve cümleler aracılığıyla sunulan bilgi ve fikirleri dinleme ve anlama yeteneği.
%81	Sözlü İfade — Bilgi ve fikirleri konuşarak başkalarına aktarabilme yeteneği.
%78	Tümevarımsal Muhakeme — Genel kurallar veya sonuçlar oluşturmak için bilgi parçalarını birleştirme yeteneği (görünüşte ilgisiz olaylar arasında ilişki bulmayı içerir).
%78	Yazılı Anlama — Yazılı olarak sunulan bilgi ve fikirleri okuyup anlama yeteneği.
%78	Yazılı Anlatım — Bilgi ve fikirleri başkalarının anlayabileceği şekilde yazılı olarak iletme yeteneği.
%75	Tümdengelimli Muhakeme — Genel kuralları belirli problemlere uygulayarak mantıklı cevaplar üretebilme yeteneği.
%72	Konuşma Netliği — Başkalarının sizi anlayabileceği şekilde net konuşabilme yeteneği.
%66	Yakın Görüş — Yakın mesafeden (gözlemciden birkaç metre uzakta) ayrıntıları görebilme yeteneği.
%66	Konuşma Tanıma — Başka bir kişinin konuşmasını tanımlama ve anlama yeteneği.
%63	Kategori Esnekliği — Şeyleri farklı şekillerde birleştirmek veya gruplamak için farklı kural kümeleri üretme veya kullanma yeteneği.

Mesleki İlgi Alanları (Holland)

Önem	İlgi Alanı ve Açıklaması
%91	Araştırmacı — Çalışma, cansız nesneleri, canlı organizmaları, hastalıkları veya diğer bozulma biçimlerini veya insan davranışlarını incelemeyi ve araştırmayı içerir. Araştırmacı meslekler genellikle fiziksel, yaşam, tıbbi veya sosyal bilimlerle ilişkilendirilir ve beşeri bilimler, matematik/istatistik, bilgi teknolojisi veya sağlık hizmeti alanlarında bulunabilir.
%57	Sosyal — İş, başkalarına yardım etmeyi, öğretmeyi, tavsiyede bulunmayı, destek olmayı veya hizmet sağlamayı içerir. Sosyal meslekler genellikle sosyal, sağlık bakımı, kişisel hizmet, öğretim/eğitim veya dini faaliyetlerle ilişkilendirilir.
%49	Sanatsal — Çalışma, çeşitli medyalar için orijinal görsel sanat eserleri, performanslar, yazılı eserler, yiyecek veya müzik yaratmayı veya çeşitli nesnelerin ve malzemelerin tasarımına sanatsal prensipler uygulamayı içerir. Sanatsal meslekler genellikle görsel sanatlar, uygulamalı sanatlar ve tasarım, sahne sanatları, müzik, yaratıcı yazarlık, medya veya mutfak sanatı ile ilişkilendirilir.
%43	Geleneksel — İş, genellikle bir iş ortamında bilgi veya verileri düzenlemek için prosedürleri ve düzenlemeleri takip etmeyi içerir. Geleneksel meslekler genellikle ofis işi, muhasebe, matematik/istatistik, bilgi teknolojisi, finans veya insan kaynakları ile ilişkilendirilir.
%35	Girişimcilik — İş, genellikle bir iş ortamında yönetme, pazarlık etme, pazarlama veya satış yapmayı veya siyasi ve yasal durumlarda insanlara liderlik etmeyi veya danışmanlık yapmayı içerir. Girişimci meslekler genellikle iş girişimleri, satış, pazarlama/reklamcılık, finans, yönetim/idare, profesyonel danışmanlık, halk önünde konuşma, siyaset veya hukuk ile ilişkilendirilir.
%10	Gerçekçi — İş, ekipman, malzeme veya yapıların tasarlanması, inşa edilmesi veya onarılması, fiziksel aktivitede bulunulması veya açık havada çalışılması anlamına gelir. Gerçekçi meslekler genellikle mühendislik, mekanik ve elektronik, inşaat, ağaç işçiliği, ulaşım, makine işletmeciliği, tarım, hayvan hizmetleri, fiziksel veya el emeği, atletizm veya koruyucu hizmetlerle ilişkilendirilir.

İş Değerleri

Ölçüt	İş Değeri ve Açıklaması
%78	Başarı — Bu iş değerini karşılayan meslekler sonuç odaklıdır ve çalışanların en güçlü yeteneklerini kullanmalarına izin vererek onlara bir başarı hissi verir. Karşılık gelen ihtiyaçlar Yetenek Kullanımı ve Başarıdır.
%78	Bağımsızlık — Bu iş değerini karşılayan meslekler, çalışanların kendi başlarına çalışıp karar almalarına olanak tanır. Karşılık gelen ihtiyaçlar Yaratıcılık, Sorumluluk ve Özerkliktir.
%72	Tanınma — Bu iş değerini karşılayan meslekler ilerleme, liderlik potansiyeli sunar ve sıklıkla prestijli kabul edilir. Karşılık gelen ihtiyaçlar İlerleme, Yetki, Tanınma ve Sosyal Statü’dür.
%70	Çalışma Koşulları — Bu iş değerini karşılayan meslekler iş güvenliği ve iyi çalışma koşulları sunar. Karşılık gelen ihtiyaçlar Aktivite, Tazminat, Bağımsızlık, Güvenlik, Çeşitlilik ve Çalışma Koşullarıdır.
%39	İlişkiler — Bu iş değerini karşılayan meslekler, çalışanların başkalarına hizmet etmelerine ve iş arkadaşlarıyla dostça ve rekabetsiz bir ortamda çalışmalarına olanak tanır. Karşılık gelen ihtiyaçlar İş Arkadaşları, Ahlaki Değerler ve Sosyal Hizmettir.
%28	Destek — Bu iş değerini karşılayan meslekler, çalışanların arkasında duran destekleyici bir yönetim sunar. Karşılık gelen ihtiyaçlar Şirket Politikaları, Denetim: İnsan İlişkileri ve Denetim: Tekniktir.

Çalışma Stilleri

Önem	Çalışma Stili ve Açıklaması
%96	Analitik Düşünme — İş, bilgiyi analiz etmeyi ve iş ile ilgili konuları ve problemleri çözmek için mantık kullanmayı gerektirir.
%89	İnisiyatif — İş, sorumluluk ve zorlukları üstlenmeye istekli olmayı gerektirir.
%89	Azim — İş, engeller karşısında azim gerektirir.
%88	Başarı/Çaba — İş, kişisel olarak zorlayıcı başarı hedefleri belirlemeyi ve bu hedefleri sürdürmeyi ve görevlerin üstesinden gelmek için çaba sarf etmeyi gerektirir.
%83	Bağımsızlık — İş, kişinin kendi iş yapma yollarını geliştirmesini, çok az veya hiç denetim olmadan kendini yönlendirmesini ve işleri halletmek için kendine güvenmesini gerektirir.
%83	Dürüstlük — İş, dürüst ve etik olmayı gerektirir.
%79	Detaylara Dikkat — İş, detaylara dikkat etmeyi ve iş görevlerini tamamlamada titiz olmayı gerektirir.
%78	Yenilik — İş, iş ile ilgili sorunlara yeni fikirler ve çözümler geliştirmek için yaratıcılık ve alternatif düşünmeyi gerektirir.
%75	Stres Toleransı — İş, eleştiriyi kabul etmeyi ve yüksek stresli durumlarla sakin ve etkili bir şekilde başa çıkmayı gerektirir.
%74	Güvenilirlik — İş, güvenilir, sorumluluk sahibi ve sorumluluk sahibi olmayı ve yükümlülükleri yerine getirmeyi gerektirir.

* = Mesleki Gereksinimler ve Çalışan Nitelikleri bölümleri uluslararası ölçekte O’Net sistemi referans alınarak hazırlanmıştır. O’Net iş arayanlar, işgücü geliştirme profesyonelleri, öğrenciler ve araştırmacılar için çeşitli meslekler hakkında ayrıntılı bilgiler sunar. Ulusal ölçekte de ülkelerin referans aldığı güvenilir bilgiler içermektedir. Sitede 900’den fazla meslek hakkında bilgiler yer alır ve iş gereksinimleri, gerekli beceriler ve eğitim olanakları gibi konuları kapsar. Ulusal ölçekte bilgiler için İş-Kur’un Meslekleri Tanıyalım portalına da bakabilirsiniz.

C- MESLEKLE İLGİLİ LİSANS / ÖNLİSANS PROGRAMLARI



SOSYOLOJİ



ÇOCUK GELİŞİMİ

Bölümleri Sizler İçin Araştırdık…

Bölümler hakkında aşağıda yer alan 9 başlıktaki detaylı bilgilere ulaşmak için ilgili lisans / önlisans bölümlerine tıklayınız.

Bu Mesleği Seçmeyi Düşünüyorsanız;

Sosyolog olarak, toplumun yapısını, dinamiklerini ve sosyal gruplar arasındaki etkileşimleri anlamak için kapsamlı araştırmalar yapmalısınız.
Farklı sosyal kurumlar, kültürler ve topluluklar hakkında bilgi toplamalı ve bu verileri toplumsal teorilerle ilişkilendirmelisiniz.
Çeşitli sosyal sorunları, örneğin yoksulluk, eğitim, aile yapısı ve suç gibi konuları incelemeli ve bunların toplum üzerindeki etkilerini analiz etmelisiniz.
Hem nicel hem de nitel araştırma metodolojilerine hakim olmalı, anketler, gözlem ve derinlemesine mülakatlar gibi araştırma tekniklerini etkin bir şekilde kullanabilmelisiniz.
Araştırma bulgularınızı, raporlar, makaleler, kitaplar ve sunumlar aracılığıyla akademik camia ve genel toplumla paylaşmalısınız.
Toplumsal değişim ve gelişim teorilerini kullanarak, politika yapıcıları ve toplum liderlerine önerilerde bulunmalı ve uygulamalı çözümler geliştirmelisiniz.
Çok disiplinli çalışmalara katılarak, diğer sosyal bilimlerle (psikoloji, antropoloji, ekonomi) ortak çalışmalar yapmalı ve bütüncül analizler oluşturmalısınız.
Toplumsal yapılar ve süreçler hakkında derinlemesine teorik bilgi sahibi olmalı ve bu bilgileri toplumun daha iyi anlaşılmasına yönelik çalışmalarda kullanmalısınız.
Küresel toplumları ve uluslararası sosyal trendleri izlemeli, farklı kültürler arasındaki etkileşimleri ve sosyo-ekonomik değişimleri anlamaya çalışmalısınız.
Sosyoloji eğitimi süresince eleştirel düşünme, analiz yapma ve kompleks sosyal sistemleri yorumlama becerilerinizi geliştirmelisiniz.

Hala Sormak İstediklerin Varsa

Bütün bu detaylı bilgilerden sonra meslek seçiminde hala kararsızlık yaşıyorsan Rehberlik Akademisi “Eğitim Uzmanları” senin yanında.

Soru Sor