ANTROPOLOG VE ARKEOLOG

Antropolog, insanları, kültürleri ve toplumsal yapıları inceleyen bilim insanıdır. Arkeolog ise geçmiş medeniyetlerin kalıntılarını, eserlerini ve yapıtlarını araştırarak tarih öncesi ve tarihi dönemleri anlamaya çalışır. İkisinin de amacı, insanlığın evrimini ve kültürel gelişimini derinlemesine kavramaktır.

İLK BAKIŞTA

Holland Kodu

I,R (Araştırmacı, Gerçekçi)

ÇALIŞMA ORTAMI

Kazı alanları, araştırma laboratuvarları, müzeler, ofisler, üniversiteler

UZAKTAN ÇALIŞMA ORANI

Düşük (%10-20, veri analizi ve raporlama için)

GELECEK 10 YILDAKİ BEKLENTİ

İstikrarlı Büyüme (Kültürel mirasın korunması ve turizmin artması nedeniyle)

İlgili Lisans / Önlisans Programları

MESLEK BİLGİ HARİTASI *

A- MESLEKİ NİTELİKLER

Çalışma Bağlamı

Cevaplar	Çalışanlara Sorulan Sorular
%85 Her gün	Elektronik Posta — Bu işte elektronik postayı ne sıklıkla kullanıyorsunuz?
%60 Çok fazla özgürlük %30 Biraz özgürlük	Yapılandırılmış ve Yapılandırılmamış Çalışma — Bu iş, çalışanın görevleri, öncelikleri ve hedefleri belirlemesine izin vermek yerine, çalışan için ne ölçüde yapılandırılmıştır?
%50 Çok fazla özgürlük %45 Biraz özgürlük	Karar Alma Özgürlüğü — İş, denetim olmaksızın ne kadar karar alma özgürlüğü sunuyor?
%70 40 saatten fazla %25 40 saat	Tipik Çalışma Haftasının Süresi — Genellikle bir haftada çalışılan saat sayısı.
%47 Her gün %47 Haftada bir veya daha fazla ama her gün değil	Yüz Yüze Görüşmeler — Bu işte bireylerle veya ekiplerle ne sıklıkla yüz yüze görüşmeniz gerekiyor?
%25 Son derece önemli %60 Çok önemli	Kesin veya Doğru Olmanın Önemi — Bu işi yaparken çok kesin veya son derece doğru olmak ne kadar önemli?
%25 Başkalarıyla sürekli temas halinde olmak %50 Çoğu zaman başkalarıyla iletişim halinde olmak %25 Zamanın yaklaşık yarısında başkalarıyla iletişim halinde	Başkalarıyla İletişim — Bu iş, çalışanın işini yerine getirebilmesi için başkalarıyla ne kadar iletişim halinde olmasını (yüz yüze, telefonla veya başka şekilde) gerektiriyor?
%26 Son derece rekabetçi %32 Yüksek rekabetçi %37 Orta rekabetçi	Rekabet Düzeyi — Bu iş, çalışanın rekabet etmesini veya rekabet baskılarının farkında olmasını ne ölçüde gerektiriyor?
%25 Sürekli veya neredeyse sürekli olarak %35 Zamanın yarısından fazlası %35 Zamanın yaklaşık yarısı	Oturarak Zaman Geçirin — Bu iş ne kadar oturmayı gerektiriyor?
%32 Her gün %37 Haftada bir veya daha fazla ama her gün değil %11 Ayda bir veya daha fazla ama her hafta deği	Kapalı Alanda, Çevresel Kontrollü — Bu iş ne sıklıkla çevresel olarak kontrol edilen koşullarda, kapalı alanda çalışmayı gerektiriyor?

Çalışma Faaliyetleri

Önem Düzeyi	Açıklama
%95	Bilgi Edinme — Tüm ilgili kaynaklardan bilgi gözlemleme, alma ve başka şekillerde elde etme.
%88	Bilginin Anlamını Başkaları İçin Yorumlamak — Bilginin ne anlama geldiğini ve nasıl kullanılabileceğini tercüme etmek veya açıklamak.
%87	Bilgilerin Belgelenmesi/Kaydedilmesi — Bilgilerin yazılı veya elektronik/manyetik biçimde girilmesi, yazıya geçirilmesi, kaydedilmesi, depolanması veya muhafaza edilmesi.
%86	Veri veya Bilgilerin Analizi — Bilgileri veya verileri ayrı parçalara ayırarak bilgilerin altında yatan ilkeleri, nedenleri veya gerçekleri belirleme.
%85	İlgili Bilgiyi Güncelleme ve Kullanma — Teknik olarak güncel kalmak ve yeni bilgiyi işinize uygulamak.
%84	Kişilerarası İlişkiler Kurmak ve Sürdürmek — Başkalarıyla yapıcı ve işbirlikçi çalışma ilişkileri geliştirmek ve bunları zaman içinde sürdürmek.
%84	Nesneleri, Eylemleri ve Olayları Tanımlama — Bilgileri kategorilere ayırarak, tahmin ederek, farklılıkları veya benzerlikleri fark ederek ve koşullardaki veya olaylardaki değişiklikleri saptayarak tanımlama.
%84	Bilgisayarlarla Çalışmak — Bilgisayarları ve bilgisayar sistemlerini (donanım ve yazılım dahil) programlamak, yazılım yazmak, işlevler kurmak, veri girmek veya bilgileri işlemek için kullanmak.
%83	Bilgi İşleme — Bilgi veya verileri derlemek, kodlamak, kategorilere ayırmak, hesaplamak, tablo haline getirmek, denetlemek veya doğrulamak.
%81	Başkalarına Eğitim ve Öğretme — Başkalarının eğitim ihtiyaçlarını belirlemek, resmi eğitim veya öğretim programları veya dersleri geliştirmek ve başkalarına eğitim veya öğretim vermek.

Görevler

Önem Düzeyi	Açıklama
%91	Gözlem, görüşmeler ve belgelerin incelenmesi yoluyla bilgi toplayın ve yargılarda bulunmak.
%86	Antropoloji veya arkeoloji alanında lisans ve lisansüstü öğrencilere ders verin veya mentorluk yapmak.
%84	Çeşitli uzman ve genel kitlelere yönelik araştırma bulguları yazmak ve sunmak.
%81	Farklı kültürel grupların, toplulukların ve örgütlerin ekonomik, demografik, sağlık, sosyal, politik, dilsel ve dini kurumlarını karakterize etmek ve karşılaştırmak için araştırma planlamak ve yönetmek.
%75	Fotoğraf, video ve ses kayıtlarını kullanarak toplumsal örüntüleri ve süreçleri tanımlamak ve analiz etmek için kullanılacak veri kayıtları oluşturmak.
%74	Örgütsel etkinlik, iletişim, teknoloji geliştirme, politika oluşturma ve program planlama alanlarındaki sorunları çözmek için etnografik araştırma yöntemlerinin uygulanması konusunda başkalarına eğitim vermek.
%72	Tıbbi ve kamu sağlığı yetkilileriyle işbirliği yaparak, farklı nüfus ve toplulukların sağlık durumunu ve hizmetlere erişimini etkileyen kültürel açıdan özel inançları ve uygulamaları belirlemek.
%70	Habitat koruma ve kaynak geliştirme konusundaki çatışmaların çözümüne yardımcı olmak için geleneksel ekolojik bilgi ve kültürel olarak farklı arazi ve kaynak yönetim kurumlarının değerlendirmelerini uygulamak.
%68	Saha eğitimlerine liderlik etmek ve saha personelini, öğrencileri ve gönüllüleri kazı yöntemleri konusunda eğitmek.
%65	Topluluklarda ve örgütlerde işlerin nasıl yapıldığını değerlendirmek ve iş sistemleri, teknolojileri ve ortamları tasarlamak için katılımcı eylem araştırmaları yürütmek.

Teknoloji Becerileri

Analitik veya bilimsel yazılımı arayüzü ve sorgulama yazılımı
Masaüstü yayıncılık yazılımı
Coğrafi bilgi sistemi
Grafik veya fotoğraf görüntüleme yazılımı
İnternet tarayıcı yazılımı
Harita oluşturma yazılımı
Sunum yazılımı
Video oluşturma ve düzenleme yazılımı
Web sayfası oluşturma ve düzenleme yazılımı

Kullanılan Araçlar

Kumpaslar — Dijital kumpaslar; Kayar kaliperler; Kaliperlerin yayılması; Sürmeli kompas
Deoksiribonükleik dizi analizörleri – Deoksiribonükleik asit DNA analizörleri; Deoksiribonükleik asit DNA sıralayıcıları
Çeker ocaklar veya dolaplar – Çeker ocaklar; Laboratuvar çeker ocakları
Laboratuvar eleme ekipmanı – Kademeli elekler; Örgü eleme elekleri; Çalkalayıcı ekranlar
Radar tabanlı gözetleme sistemleri – Yere nüfuz eden radar GPR; Uzaktan algılama ekipmanı
Tarayıcılar – Sayısallaştırıcılar; Düz yataklı tarayıcılar; Lazer tarayıcılar; Slayt tarayıcılar
Spektroflorimetreler veya florimetreler – Florometreler; X ışını floresans XRF spektrometreleri
Sıcaklık döngüleme odaları veya termal döngüleyiciler – Polimeraz zincir reaksiyonu PCR termal döngüleyiciler; Termal döngüleyiciler
Malalar – Marshalltown malaları; Düz malalar
X ışını radyografi muayene ekipmanı – Yüksek çözünürlüklü endüstriyel bilgisayarlı tomografi CT tarayıcıları; Endüstriyel mikro bilgisayarlı tomografi CT tarayıcıları; Taşınabilir röntgen makineleri; Röntgen dolapları

B- ÇALIŞAN NİTELİKLERİ

Gereken Beceriler

Önem	Beceri ve Açıklaması
%81	Konuşma — Bilgiyi etkili bir şekilde iletmek için başkalarıyla konuşmak.
%81	Yazma — Hedef kitlenin ihtiyaçlarına uygun olarak yazılı olarak etkili bir şekilde iletişim kurmak.
%78	Etkin Dinleme — Başkalarının söylediklerine tüm dikkatinizi vermek, vurgulanan noktaları anlamak için zaman ayırmak, uygun durumlarda soru sormak ve uygunsuz zamanlarda sözünü kesmemek.
%78	Eleştirel Düşünme — Alternatif çözümlerin, sonuçların veya sorunlara yönelik yaklaşımların güçlü ve zayıf yönlerini belirlemek için mantık ve muhakeme kullanma.
%78	Okuma Anlama — İşle ilgili belgelerdeki yazılı cümleleri ve paragrafları anlama.
%72	Aktif Öğrenme — Yeni bilgilerin hem mevcut hem de gelecekteki problem çözme ve karar alma üzerindeki etkilerini anlamak.
%69	Karmaşık Problem Çözme — Karmaşık problemleri belirlemek ve ilgili bilgileri inceleyerek seçenekleri geliştirmek ve değerlendirmek ve çözümler uygulamak.
%63	İzleme — İyileştirmeler yapmak veya düzeltici eylemlerde bulunmak amacıyla kendinizin, diğer bireylerin veya kuruluşların performansını izlemek/değerlendirmek.
%60	Öğrenme Stratejileri — Yeni şeyler öğrenirken veya öğretirken duruma uygun eğitim/öğretim yöntem ve prosedürlerini seçmek ve kullanmak.
%56	Talimat vermek — Başkalarına bir şeyin nasıl yapılacağını öğretmek.

Kullanılacak Bilgiler

Önem	Bilgi Alanı ve Açıklaması
%97	Sosyoloji ve Antropoloji – Grup davranışı ve dinamikleri, toplumsal eğilimler ve etkiler, insan göçleri, etnik köken, kültürler ve bunların tarihi ve kökenleri hakkında bilgi.
%85	İngilizce Dili — Kelimelerin anlamı ve yazımı, kompozisyon kuralları ve dil bilgisi dahil olmak üzere İngilizce dilinin yapısı ve içeriği hakkında bilgi.
%80	Tarih ve Arkeoloji — Tarihsel olayların ve bunların nedenleri, göstergeleri ve medeniyetler ile kültürler üzerindeki etkilerinin bilgisi.
%75	Yabancı Dil — Yabancı (İngilizce dışındaki) bir dilin yapısı ve içeriği hakkında bilgi; kelimelerin anlamı ve yazımı, kompozisyon ve dil bilgisi kuralları ve telaffuz dahil.
%71	Eğitim ve Öğretim — Müfredat ve öğretim tasarımı, bireylere ve gruplara yönelik öğretim ve eğitim ile öğretim etkilerinin ölçülmesi için ilke ve yöntemler bilgisi.
%66	Coğrafya — Kara, deniz ve hava kütlelerinin fiziksel özellikleri, konumları, birbirleriyle ilişkileri ve bitki, hayvan ve insan yaşamının dağılımı da dahil olmak üzere özelliklerini tanımlamaya yönelik ilkeler ve yöntemler bilgisi.
%59	İletişim ve Medya — Medya prodüksiyonu, iletişim ve dağıtım teknikleri ve yöntemleri bilgisi. Buna yazılı, sözlü ve görsel medya aracılığıyla bilgilendirme ve eğlendirmenin alternatif yolları da dahildir.
%54	Felsefe ve Teoloji — Farklı felsefi sistemler ve dinlerin bilgisi. Bunlara temel prensipler, değerler, etik, düşünme biçimleri, gelenekler, uygulamalar ve insan kültürüne etkileri dahildir.
%51	Bilgisayarlar ve Elektronik — Devre kartları, işlemciler, çipler, elektronik ekipmanlar ve uygulamalar ve programlama dahil olmak üzere bilgisayar donanımı ve yazılımı hakkında bilgi.
%47	Psikoloji — İnsan davranışı ve performansı bilgisi; yetenek, kişilik ve ilgi alanlarındaki bireysel farklılıklar; öğrenme ve motivasyon; psikolojik araştırma yöntemleri; davranışsal ve duygusal bozuklukların değerlendirilmesi ve tedavisi.

İhtiyaç Duyulabilecek Yetenekler

Önem	Yetenek ve Açıklaması
%85	Sözlü İfade — Bilgi ve fikirleri konuşarak başkalarına aktarabilme yeteneği.
%85	Yazılı Anlama — Yazılı olarak sunulan bilgi ve fikirleri okuyup anlama yeteneği.
%85	Yazılı Anlatım — Bilgi ve fikirleri başkalarının anlayabileceği şekilde yazılı olarak iletme yeteneği.
%81	Sözlü Anlama — Konuşulan sözcükler ve cümleler aracılığıyla sunulan bilgi ve fikirleri dinleme ve anlama yeteneği.
%78	Tümdengelimli Muhakeme — Genel kuralları belirli sorunlara uygulayarak mantıklı cevaplar üretebilme yeteneği.
%75	Tümevarımsal Muhakeme — Genel kurallar veya sonuçlar oluşturmak için bilgi parçalarını birleştirme yeteneği (görünüşte ilgisiz olaylar arasında ilişki bulmayı içerir).
%75	Konuşma Netliği — Başkalarının sizi anlayabileceği şekilde net konuşabilme yeteneği.
%72	Kategori Esnekliği — Şeyleri farklı şekillerde birleştirmek veya gruplamak için farklı kural kümeleri üretme veya kullanma yeteneği.
%72	Bilgi Sıralaması — Şeyleri veya eylemleri belirli bir kurala veya kurallar kümesine göre (örneğin, sayı, harf, sözcük, resim, matematiksel işlem kalıpları) belirli bir düzen veya örüntüde düzenleme yeteneği.
%69	Kapanış Esnekliği — Dikkat dağıtan diğer materyallerde gizlenmiş bilinen bir örüntüyü (bir şekil, nesne, kelime veya ses) belirleme veya tespit etme yeteneği.

Mesleki İlgi Alanları (Holland)

Önem	İlgi Alanı ve Açıklaması
%96	Araştırmacı – Çalışma, cansız nesnelerin, canlı organizmaların, hastalıkların veya diğer sakatlık biçimlerinin veya insan davranışlarının incelenmesini ve araştırmasını içerir. Araştırmacı meslekler genellikle fiziksel, yaşamsal, tıbbi veya sosyal bilimlerle ilişkilendirilir ve beşeri bilimler, matematik/istatistik, bilgi teknolojisi veya sağlık hizmetleri alanlarında bulunabilir.
%59	Gerçekçi – İş, ekipman, malzeme veya yapıların tasarlanmasını, inşa edilmesini veya onarılmasını, fiziksel aktivitede bulunulmasını veya açık havada çalışmayı içerir. Gerçekçi meslekler genellikle mühendislik, mekanik ve elektronik, inşaat, ağaç işleri, taşımacılık, makine işletmeciliği, tarım, hayvan hizmetleri, fiziksel veya el emeği, atletizm veya koruyucu hizmetlerle ilişkilendirilir.
%48	Sanatsal – Çalışma, çeşitli medyalar için orijinal görsel sanat eserleri, performanslar, yazılı eserler, yiyecek veya müzik yaratmayı veya çeşitli nesne ve malzemelerin tasarımına sanatsal ilkeleri uygulamayı içerir. Sanatsal meslekler genellikle görsel sanatlar, uygulamalı sanatlar ve tasarım, performans sanatları, müzik, yaratıcı yazarlık, medya veya mutfak sanatı ile ilişkilendirilir.
%42	Geleneksel — Çalışma, genellikle bir iş ortamında bilgi veya verileri düzenlemek için aşağıdaki prosedürleri ve düzenlemeleri içerir. Geleneksel meslekler genellikle ofis işleri, muhasebe, matematik/istatistik, bilgi teknolojisi, finans veya insan kaynakları ile ilişkilendirilir.
%39	Sosyal — Çalışma, başkalarına yardım etmeyi, öğretmeyi, tavsiyede bulunmayı, yardım etmeyi veya hizmet sağlamayı içerir. Sosyal meslekler genellikle sosyal, sağlık bakımı, kişisel hizmet, öğretim/eğitim veya dini faaliyetlerle ilişkilendirilir.
%9	Girişimcilik — İş, genellikle bir iş ortamında yönetim, müzakere, pazarlama veya satış yapmayı veya siyasi ve hukuki durumlarda insanlara liderlik etmeyi veya tavsiyelerde bulunmayı içerir. Girişimci meslekler genellikle ticari girişimler, satış, pazarlama/reklam, finans, yönetim/yönetim, profesyonel danışmanlık, topluluk önünde konuşma, siyaset veya hukukla ilişkilendirilir.

İş Değerleri

Ölçüt	İş Değeri ve Açıklaması
%81	Başarı — Bu iş değerini karşılayan meslekler sonuç odaklıdır ve çalışanların en güçlü yeteneklerini kullanmalarına olanak tanıyarak onlara başarı hissi verir. İlgili ihtiyaçlar Yetenek Kullanımı ve Başarıdır.
%75	Bağımsızlık : Bu iş değerini karşılayan meslekler, çalışanların kendi başlarına çalışmasına ve karar vermesine olanak tanır. İlgili ihtiyaçlar Yaratıcılık, Sorumluluk ve Özerkliktir.
%70	Tanınma : Bu iş değerini karşılayan meslekler ilerleme, liderlik potansiyeli sunar ve genellikle prestijli olarak kabul edilir. İlgili ihtiyaçlar İlerleme, Yetki, Tanınma ve Sosyal Statüdür.
%70	Çalışma Koşulları — Bu iş değerini karşılayan meslekler, iş güvenliği ve iyi çalışma koşulları sunar. İlgili ihtiyaçlar Faaliyet, Ücret, Bağımsızlık, Güvenlik, Çeşitlilik ve Çalışma Koşullarıdır.
%61	İlişkiler — Bu iş değerini karşılayan meslekler, çalışanların başkalarına hizmet sunmasına ve iş arkadaşlarıyla rekabetin olmadığı dostane bir ortamda çalışmasına olanak tanır. İlgili ihtiyaçlar İş Arkadaşları, Ahlaki Değerler ve Sosyal Hizmettir.
%33	Destek — Bu iş değerini karşılayan meslekler, çalışanların arkasında duran destekleyici bir yönetim sunar. İlgili ihtiyaçlar Şirket Politikaları, Denetim: İnsan İlişkileri ve Denetim: Teknik’tir.

Çalışma Stilleri

Önem	Çalışma Stili ve Açıklaması
%93	Detaylara Dikkat – İş, iş görevlerini tamamlarken detaylara dikkat etmeyi ve eksiksiz olmayı gerektirir.
%91	Dürüstlük — İş dürüst ve etik olmayı gerektirir.
%88	Analitik Düşünme — İş, bilgiyi analiz etmeyi ve iş ile ilgili konuları ve problemleri çözmek için mantık kullanmayı gerektirir.
%86	Azim — İş, engeller karşısında azim gerektirir.
%84	Uyum Sağlayabilme/Esneklik — İş, değişime (olumlu veya olumsuz) ve iş yerinde önemli çeşitliliğe açık olmayı gerektirir.
%83	İnisiyatif — İş, sorumluluk ve zorlukları üstlenmeye istekli olmayı gerektirir.
%79	Başarı/Çaba — İş, kişisel olarak zorlayıcı başarı hedefleri belirlemeyi ve bu hedeflere ulaşmaya yönelik çaba sarf etmeyi gerektirir.
%79	Güvenilirlik — İş, güvenilir, sorumluluk sahibi ve sorumluluk sahibi olmayı ve yükümlülükleri yerine getirmeyi gerektirir.
%78	Başkalarına Karşı İlgilenmek — İş, başkalarının ihtiyaçlarına ve duygularına karşı duyarlı olmayı, iş başında anlayışlı ve yardımsever olmayı gerektirir.
%78	Bağımsızlık — İş, kişinin kendi iş yapma yollarını geliştirmesini, çok az veya hiç denetim olmadan kendini yönlendirmesini ve işleri halletmek için kendine güvenmesini gerektirir.

* = Mesleki Gereksinimler ve Çalışan Nitelikleri bölümleri uluslararası ölçekte O’Net sistemi referans alınarak hazırlanmıştır. O’Net iş arayanlar, işgücü geliştirme profesyonelleri, öğrenciler ve araştırmacılar için çeşitli meslekler hakkında ayrıntılı bilgiler sunar. Ulusal ölçekte de ülkelerin referans aldığı güvenilir bilgiler içermektedir. Sitede 900’den fazla meslek hakkında bilgiler yer alır ve iş gereksinimleri, gerekli beceriler ve eğitim olanakları gibi konuları kapsar. Ulusal ölçekte bilgiler için İş-Kur’un Meslekleri Tanıyalım portalına da bakabilirsiniz.

C- MESLEKLE İLGİLİ LİSANS / ÖNLİSANS PROGRAMLARI



ANTROPOLOJİ

Bölümleri Sizler İçin Araştırdık…

Bölümler hakkında aşağıda yer alan 9 başlıktaki detaylı bilgilere ulaşmak için ilgili lisans / önlisans bölümlerine tıklayınız.

Bu Mesleği Seçmeyi Düşünüyorsanız;

Antropolog ve Arkeolog olarak, geçmiş uygarlıkları ve kültürleri anlamak için arkeolojik kazılar yapmalısınız.
Eski eserleri ve kalıntıları inceleyerek, tarihsel bağlamlarını ve önemlerini belirlemelisiniz.
Güçlü analitik düşünme ve araştırma becerilerine sahip olmalısınız.
Ekip çalışmasına yatkın olmalı ve diğer arkeologlar, antropologlar ve bilim insanları ile uyumlu bir şekilde çalışmalısınız.
Detaylara dikkat etmek, kazılarda bulunan küçük parçaların bile önemli bilgiler sağlayabileceği anlamına gelir.
Çeşitli kazı teknikleri ve araçlarını kullanabilmelisiniz.
Alan çalışmaları sırasında zorlu koşullara uyum sağlayabilme yeteneği gereklidir.
Etkili yazılı ve sözlü iletişim becerilerine sahip olmalısınız, çünkü bulgularınızı raporlar, makaleler ve sunumlar yoluyla paylaşmanız gerekecektir.
Tarih, antropoloji, jeoloji ve biyoloji gibi disiplinler arası bilgileri entegre edebilmelisiniz.
Sürekli olarak yeni arkeolojik keşifler ve literatürü takip ederek bilgilerinizi güncel tutmalısınız.

Hala Sormak İstediklerin Varsa

Bütün bu detaylı bilgilerden sonra meslek seçiminde hala kararsızlık yaşıyorsan Rehberlik Akademisi “Eğitim Uzmanları” senin yanında.

Soru Sor